KARLSRUHE – Federal Anayasa Mahkemesi (Bundesverfassungsgericht) bugün açıkladığı kararla, Almanya’daki mevcut “Triage” (kriz anında hasta önceliklendirmesi) düzenlemelerini geçersiz ilan etti.
Karlsruhe’den “Triage” kararı: Mevcut düzenleme iptal edildi
Mahkeme, sağlık sisteminde kriz durumlarında hasta seçimiyle ilgili mevcut yasal çerçevenin eşitlik ilkesini ihlal ettiğine karar verdi. Bu kararla birlikte, “triage” uygulamalarının hukuki sorumluluğu artık eyalet yönetimlerine ve sağlık dairelerine devredilmiş oldu.
Mahkeme: “Eşitlik ilkesi ihlal edildi”
Mahkeme kararında, mevcut federal düzenlemenin engelli bireyler ve kronik hastalar açısından ayrımcılık riski taşıdığı vurgulandı. Kararda şu ifadeye yer verildi: “Hayati tıbbi kararların, tıbbi öncelik kriterleriyle birlikte anayasal eşitlik ilkesine uygun şekilde düzenlenmesi gerekir. Mevcut yasa bu koşulları karşılamamaktadır.”
Bu nedenle Federal Anayasa Mahkemesi, 2022 yılında yürürlüğe giren triage yönetmeliğini iptal ederek, düzenleme yetkisini eyalet düzeyine bıraktı.
Eyaletler kendi düzenlemelerini hazırlayacak
Kararın ardından Federal Sağlık Bakanlığı, eyaletlerle koordinasyon sürecini başlattı. Yeni dönemde, her eyalet kendi sağlık sistemine uygun şekilde kriz anı önceliklendirme yönergeleri hazırlayacak. Bu yönergelerde, hastanelerde kaynak yetersizliği durumunda hasta seçimi yapılırken hem tıbbi hem etik kriterlerin dikkate alınması zorunlu olacak.
Almanya Tabipler Birliği (Bundesärztekammer) kararı “hukuken beklenen bir adım” olarak nitelendirdi. Birlik Başkanı Dr. Klaus Reinhardt, “Bu karar, tıbbi etik ile anayasal hakların kesiştiği alanı netleştiriyor,” dedi.
Federal hükümet geçici yönerge hazırlıyor
Federal Sağlık Bakanı Karl Lauterbach, kararı saygıyla karşıladıklarını belirterek şu açıklamayı yaptı: “Mahkeme kararına uygun şekilde geçici bir federal çerçeve yönergesi hazırlıyoruz. Eyaletlerle yakın çalışacağız.”
Uzmanlara göre yeni yasal süreç, özellikle pandemi benzeri olağanüstü dönemlerde hastane kapasitelerinin nasıl yönetileceği konusunda belirleyici olacak.
Triage nedir?
“Triage” terimi, Fransızca trier (ayıklamak/seçmek) kelimesinden geliyor. Sağlık sisteminde bu kavram, yoğun bakım kapasitesinin sınırlı olduğu durumlarda hastaların tıbbi önceliğe göre tedavi edilmesini ifade ediyor.
Pandemi döneminde yaşanan yoğunluk, Almanya’da bu konunun yasal çerçevesinin eksikliğini gündeme getirmişti. Mahkeme kararıyla birlikte Almanya’da ilk kez, triage düzenlemeleri federal değil, eyalet bazlı hale geliyor.
