BERLİN – Almanya’da hayvancılığın yeniden yapılandırılmasına yönelik federal finansman programının askıya alınması tartışma yarattı. Alman Çiftçiler Birliği (DBV), Tarım Bakanlığı’na daha esnek ve üretim odaklı yeni kriterler belirleme çağrısı yaptı. Dernek, bürokratik engellerin çiftçilerin modernizasyon yatırımlarını geciktirdiğini savunuyor.
Programın iptali, özellikle domuz yetiştiriciliği yapan çiftçiler arasında büyük hayal kırıklığı yarattı. DBV Yetiştirme Başkanı Hubertus Beringmeier, Coesfeld’de düzenlenen ve yaklaşık 300 çiftçinin katıldığı bir toplantıda, mevcut sistemin değişmesi gerektiğini söyledi: “Programdan faydalanmak isteyen çiftçiler, başvuru öncesinde yapı ruhsatı almak zorundaydı. Bu da birçok çiftçiyi fiilen başvuru yapamaz hale getirdi. Biz ‘önce finansman başvurusu, sonra ruhsat’ diyoruz.”
Bakanlık: “Az sayıda başvuru nedeniyle program sona erdi”
Federal Tarım Bakanı Alois Rainer (CSU), fonlama programının yeterli başvuru alamadığı gerekçesiyle Eylül ayında sonlandırıldığını açıklamıştı. Rainer, “Program başladığında beklentimizin çok altında bir katılım oldu. Bu yüzden kaynakların yeniden değerlendirilmesi gerekiyor” dedi.
Ancak çiftçi birlikleri bu açıklamayı tatmin edici bulmadı. DBV’ye göre asıl sorun, Almanya’daki uzun süren izin süreçleri. Çiftçiler, bir ahır dönüşüm projesi için yapı ruhsatı almanın bazen iki yılı bulduğunu, bu yüzden ilk başvuru döneminde çok az çiftçinin süreci tamamlayabildiğini belirtiyor.
“Domuz çiftçileri yüzüstü bırakıldı”
Vestfalya-Lippish Çiftçiler Derneği Başkanı da olan Beringmeier, durumu şöyle özetledi: “Domuz çiftçileri yüzlerine atılan bir tokat gibi hissettiler. Yatırımlar birikti, gelecek belirsiz. Bu şekilde modernleşmeden, sürdürülebilir üretimden söz etmek mümkün değil.”
Hayvancılık sektöründe birçok üretici, hayvan refahı koşullarını iyileştirmek amacıyla mevcut ahırlarını dönüştürmek ya da genişletmek istiyor. Ancak finansman desteği olmadan bu yatırımların yapılması neredeyse imkânsız görünüyor.
Önceki hükümetin planı rafa kalktı
Yeşiller Partili Cem Özdemir’in önceki hükümette Tarım Bakanı olduğu dönemde başlatılan “Federal Yeniden Yapılandırma Programı”, 2026’ya kadar domuz yetiştiriciliği için 1 milyar avroluk kaynak sağlamayı hedefliyordu. Bu fon, çiftçilere ahır modernizasyonu ve çevre dostu üretim sistemlerine geçişte destek olacaktı.
Ancak Rainer yönetimindeki bakanlık, programın “uygulanabilirliğinin düşük” olduğunu savunarak iptal kararı aldı. Bu kararla birlikte, özellikle küçük ve orta ölçekli çiftlikler için önemli bir finansman kaynağı ortadan kalkmış oldu.
Çiftçilerden yeni düzenleme beklentisi
DBV, federal hükümetten daha pratik bir başvuru modeli geliştirmesini talep ediyor. Dernek, ilk etapta “ön onaylı başvuru sistemi” öneriyor. Buna göre çiftçiler proje planlarını sunacak, finansman uygun görülürse inşaat izin süreçleri ikinci aşamada tamamlanacak.
Uzmanlara göre bu tür bir sistem, hem bürokrasiyi azaltabilir hem de çiftçilerin yatırımlarını planlayabilmesine olanak tanır. Tarım ekonomisti Dr. Katrin Schlüter, “Kırsal bölgelerdeki küçük işletmeler, bu kadar karmaşık prosedürlerle rekabet edemez. Bürokrasi azaltılmazsa üretim geriler,” değerlendirmesinde bulundu.
Hayvancılığın geleceği tartışılıyor
DBV, hükümetin sektörü yalnızca “hayvan refahı” açısından değil, aynı zamanda gıda güvenliği ve ekonomik sürdürülebilirlik açısından da ele alması gerektiğini vurguluyor. Sektörde bitkisel yemlerin hayvansal ürünlere dönüştürülmesini ifade eden “işleme” kavramı da yeniden gündeme taşındı.
Beringmeier, “Siyasi tartışmalar genellikle sadece hayvan sayısını azaltmak üzerine kurulu. Oysa mesele üretimin kalitesini artırmak ve bunu sürdürülebilir kılmak,” dedi.
