Abu Dabi devletine bağlı yatırım kuruluşu ADNOC, Almanya merkezli kimya şirketi Covestro’nun devralınmasıyla ilgili Avrupa Komisyonu incelemesini geçmek amacıyla kapsamlı çözüm paketleri sundu. Sunulan taahhütler arasında, Covestro’nun fikri mülkiyetinin Avrupa’da tutulması ve şirket ana sözleşmesinde yapılacak değişiklikler yer alıyor. Komisyon hâlen bu teklifleri değerlendiriyor ve nihai kararı vermeden önce eksik bilgi taleplerinin tamamlanmasını bekliyor.
Neden inceleme var? Sübvansiyon ve yabancı destek endişeleri
Komisyon’un incelemesi, ADNOC’ın Covestro’ya yönelik finansmanının “yabancı sübvansiyon” (Foreign Subsidies Regulation — FSR) kuralları kapsamında değerlendirilmesine dayanıyor. Özellikle tartışma konusu olan unsurlar, ADNOC’a ait iddia edilen “sınırsız devlet garantisi” ile Covestro için planlanan 1,2 milyar avroluk sermaye artışında olası devlet katkısı ihtimali. AB yetkilileri, bu tür desteklerin piyasa rekabetini çarpıtıp çarpıtmayacağını tespit etmeye çalışıyor. ADNOC, bu endişeleri gidermek üzere Komisyon’a bağlayıcı çözüm önerileri sundu.
ADNOC’ın sunduğu “remedy” paketlerinin içeriği
Güvenilir kaynaklara göre ADNOC’ın sunduğu paket iki ana unsur etrafında yoğunlaşıyor: (1) şirketin ana sözleşmesinde değişiklik yaparak Komisyon’un sübvansiyonla ilgili kaygılarını giderecek mekanizmalar oluşturmak; (2) Covestro’ya ait önemli fikri mülkiyet haklarının Avrupa’da kalmasını taahhüt etmek. ADNOC sözcüsü, önerilen taahhütlerin “orantılı ve sağlam” olduğunu belirterek Komisyon’un onayına güven duyduklarını açıkladı. Bu adımlar, Komisyon’un önceki taleplerine yanıt niteliği taşıyor ve sürecin yeniden başlaması için gerekli adımlar arasında görülüyor.
Sürecin duraklatılması ve takvim
Komisyon, taraflardan belirli belgeleri zamanında alamadığı gerekçesiyle 3 Eylül’de incelemeyi geçici olarak durdurmuştu; bu, inceleme “saatinin” (clock) durdurulması anlamına geliyor. Yetkili makam, eksik bilgi tamamlandığında incelemeyi yeniden başlatacağını ve yasal karar süresi için yeni bir takvim belirleyeceğini açıkladı. ADNOC da gerekli bilgi ve ek taahhütleri teslim ettikçe süreç yeniden işler hale gelecek. Bu nedenle nihai karar tarihleri, belgelerin Komisyon’a tam sunulmasına bağlı olarak değişebilecek.
Rekabet ve stratejik kaygılar — AB açısından bakış
ADNOC’ın Covestro hamlesi, sadece bir satın alma işlemi değil; aynı zamanda stratejik teknoloji, üretim kapasitesi ve hammadde zincirleri açısından da Avrupa için önemli sonuçlar doğuruyor. Komisyon’un temel hedefi, yabancı devlet desteklerinin Avrupa iç pazarında adaletsiz avantaj yaratıp yaratmadığını tespit etmek. Covestro gibi yüksek teknoloji kimyasallar üreten bir firmanın kontrolünün dışarıya geçmesi durumunda, fikri mülkiyetin korunması ve üretim kapasitesinin Avrupa’da muhafazası, regülatörlerin öncelikleri arasında yer alıyor. ADNOC’ın IP’yi Avrupa’da tutma taahhüdü bu kaygıları doğrudan hedefliyor.
Tarafların değerlendirmesi ve piyasa etkisi
ADNOC yetkilileri sundukları çözümlerin Komisyon’un endişelerini gidereceğini ve işlemin “zamanında” onaylanmasını sağlayacağını ifade ediyor. Öte yandan bazı piyasa gözlemcileri Komisyon’un FSR uygulamasında titiz davranmasının, benzer büyük çaplı yabancı yatırımlar için emsal oluşturacağını belirtiyor. Covestro hisseleri ve sektörel analizler, bu tür düzenleyici süreçlerin yatırımcı algısını ve şirket değerlemelerini kısa vadede etkileyebileceğini gösteriyor.
AB Komisyonu’nun değerlendirmesi sürüyor; ADNOC’ın sunduğu taahhütlerin yeterli bulunup bulunmayacağı, eksik belgelerin tamamlanması ve Komisyon’un takvim güncellemesi belirleyici olacak. Süreç, Avrupa’nın yabancı sübvansiyon kurallarının uygulanmasına ilişkin önemli bir sınav niteliği taşıyor. Önümüzdeki haftalarda Komisyon’un ek bilgi taleplerine yanıtların tamamlanıp tamamlanmadığı ve nihai karar için yeni tarihin açıklanması takip edilecek.
