Almanya’da evsiz sayısı hızla yükseliyor. Bundesarbeitsgemeinschaft Wohnungslosenhilfe’nin (BAG W) açıkladığı verilere göre 2024 yılında ülkede en az 1.029.000 kişi evsizdi. Bugün ise bu rakam yaklaşık %11 artmış durumda. Raporda özellikle çocuklu ailelerdeki yükselişin dikkat çekici olduğu vurgulanıyor. Uzmanlar, sosyal konut açığı ve yüksek kira baskısı nedeniyle tablonun önümüzdeki yıllarda daha da ağırlaşabileceği uyarısında bulunuyor.
Evsizlik neden artıyor?
Rapor, evsizliğin arkasındaki temel sebeplerin başında erişilebilir konut eksikliğini gösteriyor. Federal düzeyde sosyal konut stoğu son 20 yılda belirgin şekilde azaldı. Birçok eyalette arsa fiyatlarının ve inşaat maliyetlerinin artması, uygun kiralı konut üretimini yavaşlatıyor. Buna ek olarak, kiraların büyük şehirlerde sürekli yükselmesi, dar gelirli ve tek ebeveynli aileleri barınma piyasasında daha kırılgan hâle getiriyor.
BAG W uzmanları, büyük şehirlerde evini kaybedenlerin sayısının özellikle artış gösterdiğini belirtiyor. Berlin, Hamburg, Münih ve Köln gibi kentlerde keskin kira artışları, sosyal yardım alanların ve düşük ücretlilerin taşınma imkânlarını neredeyse ortadan kaldırıyor. Rapora göre özellikle “Mietpreisexplosion” olarak adlandırılan hızlı kira yükselişleri, aileleri geçici barınaklara ve kısa süreli konaklama yerlerine yönlendiriyor.
Çocuklu ailelerde ciddi artış: Sosyal kuruluşlar uyardı
BAG W’nin verilerine göre evsiz kalanlar arasında çocuklu ailelerin payı büyüyor. Raporda, ailelerin otellerde, acil barınaklarda veya belediyelerin sağladığı geçici tesislerde kaldığı; bu durumun çocukların eğitim, sağlık ve psikolojik gelişimi üzerinde ağır etkiler doğurduğu vurgulanıyor.
Sosyal hizmet kuruluşları, çocuk odaklı destek mekanizmalarının yetersiz olduğunu ve birçok belediyenin kapasitesinin sınırlarına ulaştığını belirtiyor. Okul devamlılığı, hijyen koşulları ve psikolojik destek gibi temel ihtiyaçlara erişimde ciddi eşitsizlikler yaşandığı ifade ediliyor.
Çocuk refahı örgütleri, federal hükümeti “acil eylem planı” hazırlamaya çağırıyor. Öneriler arasında hızlı sosyal konut inşası, boş yapıların geçici konut olarak değerlendirilmesi, kiracı danışmanlığının güçlendirilmesi ve çocuklara yönelik özel destek fonları bulunuyor.
Federal siyasette baskı artıyor: Konut arzı reformu masada
Raporun yayımlanması, Berlin’de konut politikasına ilişkin tartışmaları yeniden hızlandırdı. Federal hükümetin hazırladığı “konut paketi”nin etkisinin sınırlı kaldığını savunan muhalefet ve kiracı birlikleri, daha sert kira düzenlemeleri talep ediyor. Özellikle yüksek kira bölgelerinde kira artışlarının frenlenmesi, sosyal konut fonlarının artırılması ve eyaletlerle koordinasyonun güçlendirilmesi gerektiği belirtiliyor.
Bundestag komisyonlarında son dönemde dile getirilen öneriler arasında şunlar öne çıkıyor:
- Sosyal konut fonunun genişletilmesi
- Evsizlik riski taşıyan aileler için erken uyarı mekanizması
- Belediyelere acil barınma kapasiteleri için ek kaynak
- Kiracı danışma hizmetlerine federal destek
- Aşırı kira artışlarına karşı ulusal düzeyde daha sert sınırlamalar
BAG W, mevcut eğilim devam ederse önümüzdeki yıllarda evsiz sayısının daha da artabileceği uyarısında bulunuyor. Kuruluş, “Evsizlik yapısal bir sorun hâline geliyor; çözüm kısa vadeli değil, uzun vadeli konut güvenliği politikaları olmalı” değerlendirmesini paylaştı.
