Avusturya Parlamentosu, okullarda başörtüsüne yönelik yeni bir yasak getiren düzenlemeyi kabul etti. Buna göre Müslüman kızlar, 14 yaşına kadar okullarda başörtüsü (Kopftuch) takamayacak.
Yasa, 2026/2027 eğitim-öğretim yılından itibaren yürürlüğe girecek. Okullarda yeni uygulamaya geçiş için ise Şubat 2026’dan itibaren bir “bilgilendirme/uyum süreci” öngörülüyor. Bu dönemde öğrenciler, aileler ve okullar yeni kurallar hakkında bilgilendirilecek.
Yasal düzenlemede açıkça, yasağın “başın İslami geleneklere göre örtülmesini sağlayan başörtüsünü” kapsadığı belirtiliyor. Yani hedefte özellikle Müslüman kız çocuklarının taktığı başörtüsü var.
150 ile 800 euro arasında para cezası
Yasaya göre, başörtüsü yasağına aykırı davranılması durumunda önce okul yönetimi, başörtülü öğrenci ve ailesiyle görüşme yapacak. Eğer öğrenci başörtüsünü takmaya devam ederse, aile bu kez ilgili okul makamlarıyla tekrar görüşmek zorunda kalacak.
Tüm uyarılara rağmen yasak ihlal edilmeye devam ederse, en ağır yaptırım olarak ailelere 150 ile 800 euro arasında para cezası verilebilecek.
Hükümet: “Amaç cinsiyete dayalı baskıyı önlemek”
Hükümet, yeni düzenlemeyi savunurken “cinsiyete dayalı baskının önlenmesi” gerekçesini öne çıkarıyor. Resmî açıklamalarda, başörtüsünün kız çocukları üzerinde toplumsal ve ailevi baskının bir aracı olabildiği iddia ediliyor.
Hükümete göre, benzer bir sorun Yahudi kipası ya da Sihlerin patkası gibi diğer dinî başlıklar için aynı ölçüde geçerli değil; bu nedenle yasa “özellikle kız çocuklarını korumayı” hedefleyen bir adım olarak sunuluyor.
Aile ve Uyum Bakanı Claudia Plakolm, parlamentoda yaptığı konuşmada düzenlemeyi “kızların korunması için tarihi bir adım” olarak nitelendirmiş, başörtüsünün “masum bir kumaş parçası olmadığını, bir baskı sembolü olduğunu” savunmuştu.
İslam toplumu tepkili: “Stigmatize ediyor, toplumsal uyumu zayıflatıyor”
Avusturya İslam Cemaati (IGGÖ), yasaya sert tepki gösterdi. Cemaat, düzenlemenin Müslüman çocukları damgaladığını (stigmatize) ve toplumsal uyumu zayıflattığını belirtti.
IGGÖ, kız çocuklarının başörtüsü üzerinden hedef alınmasının, Müslüman topluluğu toplum içinde “ötekileştirdiğini” vurgulayarak, yeni yasanın anayasal açıdan incelenmesi için girişimde bulunacağını açıkladı.
2019’daki yasa Anayasa Mahkemesi’nden dönmüştü
Avusturya’da daha önce, 2019 yılında ÖVP–FPÖ koalisyonu döneminde ilkokullar için benzer bir başörtüsü yasağı getirilmişti. O dönemki düzenleme, yalnızca ilkokulları kapsıyor ve fiilen Müslüman kız çocuklarını hedef aldığı gerekçesiyle eleştiriliyordu.
Ülkenin en yüksek yargı organı olan Anayasa Mahkemesi, bu yasayı daha sonra iptal etti. Gerekçe olarak da, düzenlemenin yalnızca Müslüman kızları hedeflemesi ve diğer dinî başlıkları kapsamaması nedeniyle eşitlik ilkesini ihlal etmesi gösterilmişti.
Yeni yasa, hükümetin bu kez “cinsiyete dayalı baskıyla mücadele” argümanını ön plana çıkarmasıyla önceki düzenlemeden farklı kurgulansa da, hem hukuki hem de toplumsal açıdan yeniden yoğun tartışmaların ve muhtemel yeni bir anayasa yargısı sürecinin kapısını aralamış durumda.
