BERLİN – Berlin Senatosu, şehir genelinde artan çöp ve izinsiz atık sorununa karşı hazırladığı yeni para cezası tarifesini açıkladı.
Berlin çevre ceza tarifesini yeniledi
2026 yerel uygulama planıyla bağlantılı güncellemede, sigara izmaritinden inşaat molozuna kadar geniş bir yelpazede yaptırımlar ciddi şekilde artırılıyor. Şehir yönetimi, düzenlemenin amacının “kamu alanlarını temiz tutmak, temizlik maliyetlerini azaltmak ve çevre bilincini güçlendirmek” olduğunu belirtti. Tedbirler, bazı kategorilerde 100.000 euroya kadar çıkan cezalar içerdiği için kamuoyunda geniş yankı uyandırdı.
Yeni düzenleme, Berlin’de günlük yaşamı doğrudan ilgilendiriyor. Özellikle izmarit, sakız, plastik bardak gibi küçük atıkların yoğun olduğu meydan, metro çıkışları ve parklar, Senato’nun “öncelikli denetim alanı” olarak tanımladığı bölgeler arasında bulunuyor.
Küçük atıklara verilen cezalar neden yükseliyor?
Berlin şehir temizliği birimlerinin verilerine göre kentte her gün tonlarca küçük atık toplanıyor. Özellikle izmarit, plastik bardak ve sakız gibi malzemelerin kaldırılması hem maliyetli hem de çevresel açıdan riskli kabul ediliyor. Bu nedenle yeni tarifede küçük atıkların büyük kısmı 250 eurodan başlayan cezalara bağlandı.
Yeni ceza kalemleri şöyle düzenlendi:
- Sigara izmariti yere atmak: 250–3.000 euro
- Tek kullanımlık plastik bardak, sakız, plastik poşet vb.: 250–500 euro
- Sigara paketi, kağıt ve meyve kabuğu atmak: 30–40 euro uyarı; tekrarda 100 euroya kadar ceza
Senato, özellikle izmarit cezasının üst limitini 3.000 euroya çıkarmanın, yoğun bölgelerde caydırıcı etki yaratacağını savunuyor. Uzmanlara göre bu tür atıklar yağmurla kanalizasyona karışarak çevre kirliliğine neden oluyor ve özellikle su kaynaklarını tehdit ediyor.
Ağır atıklar için yüksek cezalar devreye giriyor
Yeni tarifede en dikkat çeken bölümler, tehlikeli maddelerin ve büyük hacimli atıkların izinsiz bırakılmasına yönelik yaptırımlar oldu. Kent sokaklarında sıkça görülen eski mobilyalar, yataklar, kırık eşyalar ve elektronik atıklar artık ciddi cezalara tabi tutulacak.
- Sokağa eşya bırakmak (şilte, kanepe vb.): 300–1.500 euro
- Büyük eşyalar (küvet, karyola vb.): 1.500–4.000 euro; büyük hacimde 11.000 euroya kadar
- Elektronik atıkların (TV, buzdolabı vb.) yasa dışı atılması: 1.000–15.000 euro
- Araç lastiği yasa dışı imhası: 700–20.000 euro
- Cam kırığı veya hurda metal bırakmak: 800 euroya kadar
Çevre yönetimi birimi, elektronik atıkların içerdikleri tehlikeli kimyasallar nedeniyle bu kategoriye özel bir odak getirildiğini açıkladı. Özellikle TV, monitör veya eski buzdolaplarının sokaklara bırakılması hem çevre hem de insan sağlığı için risk oluşturuyor.
Tehlikeli atık ve moloz dökümü için ‘rekor’ ceza
Düzenlemenin en sert bölümü, izinsiz inşaat molozu ve tehlikeli atık dökümüyle ilgili. Berlin’in bazı bölgelerinde son yıllarda artan vaka sayısı nedeniyle bu kategori yeniden tanımlandı. Yeni tarifeye göre:
İnşaat molozu veya tehlikeli atık dökmek: 100.000 euroya kadar
Senato’ya göre bu oran, şehirde giderek yaygınlaşan yasa dışı döküm faaliyetlerini caydırmak için gerekliydi. Yetkililer, özellikle şehrin dış çeperlerinde boş alanlara inşaat atığı dökülmesinin belediye bütçesine yıllık milyonlarca euro ek temizlik maliyeti getirdiğini belirtiyor.
Denetimler nasıl yapılacak?
Berlin Polisi, Ordnungsamt ekipleri ve temizlik hizmetleri koordineli bir uygulama başlatacak. Özellikle yoğun bölgelerde mobil ekipler devrede olacak ve kameralarla izleme sistemi genişletilecek. Denetimler hem gündüz hem de gece yapılacak.
Ordnungsamt sözcüsü, yeni dönemde cezaların saha görevlisi tarafından doğrudan uygulanabilir hale getirildiğini ve uyarı cezası verilen vatandaşların tekrarında otomatik olarak daha yüksek ceza kesileceğini söyledi.
Uygulama göçmenleri, turistleri ve düşük gelirli haneleri nasıl etkileyecek?
Berlin gibi uluslararası bir şehirde cezaların geniş etki yaratması bekleniyor. Yetkililer, turistlerin yoğun olduğu bölgelerde bilgilendirici tabelaların artırılacağını duyurdu. Aynı zamanda çok düşük gelirli haneler için “ödemesi geciktirilebilir ceza” seçeneği bulunuyor; ancak cezanın kendisi düşürülmüyor.
Uzmanlar, çevre ceza tarifesinin özellikle yaz aylarında ve festival dönemlerinde yoğun kullanıma sahip alanlarda olumlu sonuç verebileceğini belirtiyor. Ancak asıl etkinin, denetim kapasitesine bağlı olacağı vurgulanıyor.
Senato: “Temiz bir Berlin için zorunlu adım”
Berlin çevre idaresi, düzenlemenin uzun süredir hazırlık aşamasında olduğunu, Avrupa’daki diğer büyük şehirlerle kıyaslandığında Berlin’in yaptırımlarının “orta seviyeden düşük” kaldığını ifade etti. Yeni tarife, şehir yönetiminin son dönemde artırdığı temizlik ve bakım bütçesiyle bağlantılı bir politika paketi olarak görülüyor.
