Birleşik Devletler’de federal hükümetin 1 Ekim 2025’te başlayan bütçe tıkanıklığı nedeniyle kapanması (shutdown) 20. günü aşmış durumda. Bu süreç, artık ülke tarihindeki en uzun kapanmalardan biri olma yolunda ilerlerken, hem ekonomi hem kamu hizmetleri hem de ulusal güvenlik açısından kritik kırılma noktaları yaratıyor.
Ekonomik faturada büyüme riski
ABD Maliye Bakanlığı yetkililerinin tahminlerine göre, kapanma haftalık bazda yaklaşık 15 milyar $’lık ekonomik üretim kaybına yol açabiliyor. Uzmanlar, eğer kapanma devam ederse bu kaybın çeyrek bazında yüksek tek haneli oranlarda GSYH düşüşüne dönüşebileceğini belirtiyor. Ayrıca iş gücü piyasasında belirsizlik artmış durumda; Beyaz Ev, “10 binin üzerinde federal çalışanın işten çıkarılabileceğini” duyurdu.
Ulaşım ve güvenlik hatlarında alarm
Ulaşım güvenliği alanında da sıkıntılar belirginleşti. Federal Aviation Administration’a göre hava trafik kontrolünde görevli birçok çalışanın ödenmemiş ve isteksiz çalışması nedeniyle Dallas, Chicago, Atlanta gibi büyük havalimanlarında 5 800’den fazla uçuş gecikmesi görüldü; gecikmelerin yaklaşık %50’si personel eksikliği kaynaklı. Aynı zamanda National Nuclear Security Administration’da görevli personelin yaklaşık %80’i görevden uzaklaştırıldı veya ücretsiz izine çıkarıldı; nükleer güvenlik açısından ciddi bir boşluk oluştu.
Shutdown siyasi çıkmazı derinleştiriyor
Kapanmanın nedeni olarak, yetkililer arasında sağlık sigortası sübvansiyonlarının uzatılmasına ilişkin görüş ayrılıkları gösteriliyor. Mark Kelly senatörüne göre, Cumhuriyetçilerin masaya oturup müzakere etmeleri hâlinde kapanma bu hafta içinde çözülebilir. Ancak şu anda her iki taraf da birbirini suçluyor; çıkmazın sona ermesi için henüz somut bir adım atılmış değil. Ayrıca kapanma, tarihsel olarak üçüncü en uzun kapanma olma eşiğinde.
